Patolojik yalancılık (Mitomani) nedir?

Tanım

Mitomani olarak da bilinen patolojik yalancılık, kişinin alışkanlık ya da dürtüsel olarak kronik bir şekilde yalan söyleme davranışıdır. Patolojik yalancılık DSM-5’te (Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı) resmi bir tanı olarak listelenmemiştir. Fakat bu durum patolojik yalancılığın görülme sıklığını ve bireydeki sebep olduğu sonuçları değiştirmemektedir.

Yalan söyleme, bireyin kendi çıkarları için başkalarına bilinçli bir şekilde sahte ifade vermesidir. Patolojik olmayan yalan söyleme yaygın bir davranış olup herhangi bir bozukluğu ifade etmez. Yalan söyleme davranışı bireyin çeşitli hedeflere ulaşabilmesi veya stres oluşturan durumdan kurtulabilmesi için etkili bir araç olabilir. Fakat bireyler yalan söyledikleri zaman bunu bilinçli bir şekilde yapmaktadırlar ve birey kendi söylediklerinin farazi yani karşılığı olmadığının da farkındadır.

Patolojik yalancılık yani mitomanide ise durum farklıdır. Patolojik yalancı bireyler herhangi bir amaç olmadan yalan söylerler. Yalanları kapsamlı ve detaylıdır. Yalan söyleme istekleri ise dürtüseldir. Bu yüzden kendilerine zarar vermesine rağmen dürtülerine hâkim olamayıp yalan söylerler. Bu yalanlar ilişkilerini ve iş hayatlarını kaybetmelerine sebep olabilir. Patolojik yalancıların kendi yalanlarına inanıp inanmadığı ise bilinmemektedir. Bazı patolojik yalancılar söyledikleri yalanlara tamamen inanmaktadır bazıları ise yalan söylediklerinin farkındadır.

Patolojik yalanlar çoğu insanın genelde söylediği yalanlardan farklıdır. Bu yalanlar ünlü insanlarla akraba olduklarına ya da büyük sportif başarılar elde ettikleri gibi yalanları içerebilir. Araştırmacılar patolojik yalancıların herhangi bir sebep olmadan ve sonuçlarını düşünmeden yalan söylediğini düşünmektedir. Patolojik yalancılar yalan söylerken plan yapmaz, bu yüzden aynı olay için farklı yalanlar söyleyip tutarsızlığa düşebilirler.

Patolojik Yalancılığın Tedavisi

Patolojik yalancılık tedavisi karmaşık ve uzundur. Patolojik yalancılık için ilaçlı tedavi bulunmaması yüzünden uygulanabilecek en etkili tedavi psikoterapidir. Ancak patolojik yalancıların yalanları dürtüsel bir şekilde söylemesi, kendi yalanlarına inanması gibi sebeplerden dolayı psikoterapide bile çeşitli zorluklar yaşanabilir. Fakat bu durum patolojik yalancılığın tedavi edilemez bir bozukluk olduğu anlamına gelmemektedir. Tecrübeli bir terapist ile yapılacak psikoterapi sonucu patolojik yalancı olan birey tekrar sağlıklı ve işlevsel hale gelebilir.