Çocuklukta Bağlanma

Bağlanma, bebek ile ona temel bakım veren kişi arasında oluşan bağdır. Bebeklerin babalarına, dedelerine, anneannelerine, babaannelerine ve hatta kardeşlerine bağlanma geliştirdikleri bilinmekle birlikte, temel (birincil) bağlanma anne ile gerçekleşir.

Bebek, annesine olan bağlılığını gülümseyerek, ağlayarak, annesini çağırarak, kızgınlığını ya da açlığını belli ederek gösterir. Bağlanmanın gelişimi için bebek ile anne arasındaki dokunmanın ve fiziksel temasın önemi kadar, annenin çocuğuyla olan sosyal iletişimi ve empati kurması da oldukça önemlidir.

Bağlanmanın oluşabilmesi için annenin, sıcak ve güvenilir bir ortam yaratması gereklidir. Bağlanma ilişkisinin kalitesini ise bebek ile anne arasındaki ilişkinin niteliği belirler.

Anne bebekte güven duygusu yaratırken, annenin kendisi de tatmin ve memnuniyet duygusu yaşar. Bağlanmanın sağlıklı olması bebeğe güvenli ve sıcak bir ortam sağlar. Bunun için de bebeğin ihtiyaçlarını o anda karşılamak önemlidir. Bebek, annesinin ona besin kaynağı ve duygusal bakım vereceğine güvenmelidir. Bebeğin, ilk birkaç yılda annesiyle deneyimlediği yaşantıları, daha sonraki yıllarda diğer insanlarla olan ilişkilerinde model olacak ve belirleyici bir rol oynayacaktır. Empatik ve destekleyici bir anne ya da temel bakım veren kişi, bebeğin diğer insanlarla ilişkiler kurmasına ve dış dünyayı keşfetmesine yardımcı olur. Bebeği ile tutarlı ve güvenilir bir ilişki kuran anne, bebeğin diğerleriyle olan iletişiminin sağlıklı temellerini atmış olur.

Anne babadan ayrılan ya da kötü muamele gören ya da yetiştirme kurumlarında birçok bakıcı tarafından yetiştirilen çocuklar üzerinde yapılan araştırmalar, bebeklikteki bağlanma bozukluklarını ve bu bozuklukların uzun vadeli psikolojik sonuçlarına olan ilgiyi arttırmıştır.

Bağlanma Türleri

Güvenli Bağlanma

Güvenli bağlanan çocukların ebeveynleri genellikle çocukları ile daha çok vakit geçirir ve diğer bağlanma stillerine kıyasla çocuğun ihtiyaçlarına daha hızlı yanıt verirler. Güvenli bağlanmış çocuk ebeveyni gittiğinde üzülür ve geri döndüğünde kolayca sakinleşir. Yabancılar karşısında her zaman ebeveynlerini tercih ederler. Yetişkinlikte güvenli bağlanma stiline sahip olan bireyler ise, uzun vadeli ilişkilere güvenmek, yüksek özgüvene sahip olmak, yakın ilişkilerden keyif almak, ihtiyacı olduğunda sosyal destek aramak ve diğer insanlara duygularını paylaşma yeteneğine sahip olmak gibi özelliklere sahiptir.

Kaygılı Bağlanma

Kaygılı bağlanan çocuklar ise yabancılara karşı çok daha şüpheci yaklaşırlar.

Bu çocuklar, bir ebeveynden veya bakıcıdan ayrıldıklarında önemli ölçüde tepki gösterirler, ancak ebeveynlerinin geri dönüşüyle ​​rahatlamış görünmezler.

Yetişkinler olarak, kaygılı bağlanma stiline sahip kişiler, genellikle başkalarına yakın olma konusunda isteksiz hissederler ve eşlerinin duygularına karşılık vermediğinden endişe ederler. Genellikle ilişkiler onlara soğuk ve mesafeli hissettirdiği için ayrılıklara yol açar.

Kaçıngan Bağlanma

Bu bağlanma şeklinde çocuk anneye ve yabancı kişiye nerdeyse aynı davranır. Annesinden bir beklentisi kalmamıştır. Korku, öfke, üzüntü gibi duygularını baskılamıştır. Anne geri döndüğünde onunla yakınlık kurmaktan kaçınır, annenin temas çabalarına sırt döner. Kucağa alınınca sarılıp sevinmez, yere bırakılınca tepki koyup üzülmez.

Güvensiz Bağlanma

Bakım veren odayı terk edince bebek bu durumdan pek etkilenmez. Bakım veren geri döndüğü zaman ya bakım verenden kaçar ya da görmezden gelir. Bebek bakım vereninden hem ayrıldığı zaman hem de bir araya geldiği zaman yüksek düzeyde bir psikolojik sıkıntı gösterir.